Zelfstandig de afdeling af
'Leren' alleen bij beginnende dementie? Nee, in alle fases van dementie is er lerend vermogen aanwezig. Zo ook bij mevrouw Bouwer. "Je ziet haar stemming veranderen."
Het leven op de gesloten woonafdeling van WZH Oosterheem maakte mevrouw Bouwer somber. Nu heeft ze ondanks haar dementie geleerd hoe ze zelfstandig van de afdeling komt en naar de koffiecorner kan gaan.
Mevrouw Bouwer heeft de ziekte van Alzheimer, en daardoor is haar korte termijngeheugen slecht. Dat betekent echter niet dat ze niets meer kan leren. Via een leermethode van het programma Lerend Vermogen met dementie heeft mevrouw Bouwer geleerd hoe ze zelfstandig van de tweede verdieping waar ze woont komt en naar de koffiecorner gaat.
Aan de slag met haar wens
’’Dat vind ik leuk…ik hou van gezelligheid. En daar zijn leuke, gezellige mensen,’’ vertelt ze er zelf over. Na overleg met de psycholoog en de dochter van mevrouw Bouwer werd ergotherapeute Femke van Pelt ingeschakeld om aan de slag te gaan met haar wens om zelfstandig van de afdeling te gaan.
Het verhaal van mevrouw Bouwer is verfilmd in het kader van het project ‘Lerend vermogen bij dementie: denken in mogelijkheden’. Meer weten over het project of de campagne #denkinmogelijkheden? Bekijk de website: www.opnieuwgeleerdoudgedaan.nl
’’Het eerste wat ik heb gedaan is de taak analyseren,’’ vertelt de ergotherapeut hier zelf over. ’’Dus kijken wat moet mevrouw kunnen om die activiteit zelfstandig uit te voeren.’’Femke heeft de taak verdeeld in deelstappen en is vervolgens met mevrouw Bouwer naar beneden gegaan om te kijken of de deelstappen klopten met wat ze had bedacht. ’’We zijn toen gaan bedenken welke vorm van leren het beste bij mevrouw zou passen. Ook op basis van de informatie die we al hadden van de psycholoog en de arts en wat ik had gezien.’’
Methode foutloos leren
Vervolgens besloot de ergotherapeute om bij mevrouw Bouwer de methode foutloos leren toe te passen. ’’Er was bij mevrouw een motivatie om zelfstandig naar beneden te gaan. Dat is denk ik sowieso belangrijk dat mevrouw gemotiveerd is en ze had al laten zien dat ze in staat is om andere nieuwe dingen te leren in huis, zoals de route van haar kamer naar de huiskamer. Dus ik dacht van ‘ja, misschien kan ze door middel van foutloos leren die activiteit ook aanleren.’’
Maar liefst vijf van de tien geportretteerden in de films van het project 'Lerend vermogen van mensen met dementie' wonen bij WZH. Lees meer over leren met dementie bij WZH: www.wzh.nl/lerendvermogen
Bij het foutloos leren is het van belang om continu dezelfde instructies te geven en die telkens te herhalen. ’’En naar mate je merkt dat mevrouw instructie niet meer nodig heeft dan ga je gebruik maken van fading en steeds wat informatie weglaten,’’ vertelt Femke van Pelt. ’’Ook de dochter van mevrouw van Bouwer heeft met haar moeder geoefend en het was dus belangrijk dat zij precies dezelfde instructies gebruikte.’’
Een verbeterde stemming
Op deze manier leerde mevrouw Bouwer de weg van haar afdeling, via de lift naar de koffiecorner. En los daarvan leerde ze ook de codes van de deur en de lift. ’’De code van de deur hebben we op papier geoefend.’’
Mevrouw Bouwer zelf is tevreden over wat ze geleerd heeft. ’’Het gaat goed…alleen in de lift is het moeilijk. Daar staan hele kleine lettertjes cijfertjes…’’
Ook ergotherapeute Femke van Pelt merkt dat het mevrouw Bouwer goed. ’’Je ziet haar opfleuren en haar stemming verbeteren als ze naar beneden gaat.’’